ورزش و اوتیسم

اوتیسم نوعی اختلال در عملکرد مغز است که معمولاً با 3 نشانه؛ روابط اجتماعی ضعیف، مشکلاتی در ارتباط کلامی و غیرکلامی و علایق و فعالیت‌های محدود، همراه است. این علائم در 3 سال اول زندگی پدیدار می‌شود و به نظر می‌رسد در کل زندگی باقی بمانند. اگرچه داروی خاصی برای درمان اوتیسم وجود ندارد اما شروع زودتر آموزش، امری ضروری است چراکه ممکن است باعث بهبود رشد اجتماعی و کاهش رفتارهای نامطلوب شود و احتمالاً افراد مبتلا به اوتیسم زندگی طبیعی و بهتری از طریق آموزش خواهند داشت. با اینکه  تعداد مبتلایان به اختلال اوتیسم به طور فزاینده ای افزایش  می یابد اما هیچ درمان قطعی   یا حتی یک مسیر درمان روشن برای آن وجود ندارد. با این حال در دو دهه گذشته شاهد موفقیت های نسبی در درمان های استاندارد اوتیسم بوده ایم و اهمیت تاثیر ورزش افزایش یافته است.

مقایسه بین کودکان معمولی با کودکان اوتیستیک نشان می دهد کودکان اوتیستیک فعالیت کمتری دارند و به دلیل سبک زندگی کم تحرک بیشتر در معرض خطرات ناشی از بیماری های قلبی، دیابت و چاقی قرار دارند. از آن جا که ورزش به عنوان ابزار مناسبی برای پیشگیری از این مشکلات در افراد سالم جامعه است بنابراین، این احتمال وجود دارد که در افراد مبتلا به اوتیسم نیز موثر باشد. تحقیقات نشان می دهد تمرینات فیزیکی باعث بهبود مهارت های اجتماعی، مهارت های ارتباطی و مهارت های حرکتی می شود هم چنین باعث کاهش رفتارهای کلیشه ای و رفتارهای خود تحریکی کودکان مبتلا به اوتیسم نیز می گردد. متاسفانه هنوز مطالعات و تحقیقات زیادی صورت نگرفته تا بتواند ما را دریافتن نوع ورزش و مداخلات تمرینی که در درمان مفیدتر باشد هدایت کند. تحقیقاتی که تا به امروز صورت گرفته بیشتر به صورت انفرادی یا در گروه های کوچک بوده مثل (شنا و پیاده روی) و در زمینه ورزش هایی که به معنای واقعی گروهی باشد(مثل فوتبال) صورت نگرفته است. در ضمن لازمه شرکت افراد اوتیستیک در برنامه های ورزشی بهبود مهارت های حرکتی آن ها می باشد، ولی آن چه روشن است این است که فعالیت های ورزشی یکی از موثرترین راه ها برای غلبه بر ناتوانی می باشد.

دیلون و همکاران (2016) با بررسی مطالعات انجام شده در 10 سال گذشته انجام تمرینات ورزشی را برای کودکان مدرسه ای مبتلا به اوتیسم مفید اعلام کردند.

ورزش های هوازی آزاد شدن فاکتورهای رشدی  مانند فاکتورنورون زایی  مشتق از مغز (BDNF) را تحریک می کنند. این پروتئین سبب رشد و توسعهٔ سیستم عصبی مرکزی و محیطی می‌شود. همچنین سبب راه اندازی سیناپس‌های عصبی و برقراری ارتباطات نورونی نیز می‌شود. بیشترین فعالیت آن در هیپوکامپوس و بخش رویی مغز می‌باشد. تحریک قشر مخ و مناطق هیپوکامپ مغز و   فاکتورنورون زایی  مشتق از مغز و پلاستیسیته سیناپسی که توسط فاکتورنورون زایی  مشتق از مغز انجام می شود برای فرآیندهای یادگیری و حافظه ضروری است. وسدی و همکاران در سال  2014تأثیر 8 هفته تمرین استقامتی و مصرف غذای پرچرب بر مقادیر عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) در هیپوکمپ رت های نر را مورد بررسی قرار دارند و گزارش کردند که فعالیت  ورزشی  استقامتی  می تواند  تا  حدودي  بر افزایش مقادیر فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز هیپوکمپ موش های صحرایی نر بالغ تأثیر گذارباشد.

هرینگتون و همکاران در سال 2016 به مطالعه تحریک بیولوژیکی که تغییرات شناختی  در مغز افراد 8-18 ساله مبتلا به اوتیسم  ایجاد می کند پرداختند. این تغییرات ناشی از تمرینات ورزشی هوازی شدید وتحریک رها سازی فاکتورهای رشدی  مانند فاکتورنورون زایی  مشتق از مغز بودند. از آنجا که نوجوانان مبتلا به اوتیسم در معرض خطر چاقی قرار دارند  و به طور کلی تمایل به داشتن غلاف میلین نازک تر و طول آکسون کوتاه تردارند، ورزش های هوازی به عنوان بخش فیزیکی و فاکتورهای رشدی پروتئینی ناشی از ورزش های هوازی به عنوان بخش شیمیایی یک گزینه درمانی ممکن برای اوتیسم را معرفی می کند. از آنجا که هیچ یک ازدرمان های رایج کاهش علائم  اوتیسم را بدون عوارض جانبی تضمین نمی کند، بنابراین شناسایی ورزش های هوازی به عنوان گزینه درمانی مناسب ، جایگزین امن و سالمی را برای داروهای موجود ارائه می دهد.

به طور خلاصه ورزش با بهبود علائم بیماری اوتیسم  شامل روابط اجتماعی ضعیف، مشکلاتی در ارتباط کلامی و غیرکلامی و علایق و فعالیت‌های محدود، به زندگی بهتر افراد مبتلا کمک می کند. همچنین با تاثیر بر بی تحرکی خطر چاقی و بیماری وابسته را کاهش می دهد. همچنین با تحریک ترشح فاکتورهای رشدی  مانند فاکتورنورون زایی  مشتق از مغز به فرایندهای یادگیری و حافظه نیز کمک می کند. انجام تحقیقات بیشتر با آزمودنی هاو گروه های بزرگتر برای اظهار نظر قاطعانه ضروری است.

منابع

1.وسدی, برزگر, & برجیان فرد. (2014). تأثیر 8 هفته تمرین استقامتی و مصرف غذای پرچرب بر مقادیر عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) در هیپوکمپ رت های نر بالغ. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک, 16(10), 84-92.

2. Harrington, M. (2016). Potential for Aerobic Exercise to Release Growth Factors to Induce Cognitive Changes in Children with Autism Spectrum Disorder.‏

3.Dillon, S. R., Adams, D., Goudy, L., Bittner, M., & McNamara, S. (2016). evaluating exercise as evidence-Based Practice for individuals with Autism Spectrum Disorder. Frontiers in Public Health, 4.‏